Sağlık Farenjit Nedir

[IF] Konu Bilgileri

Konu Hakkında Merhaba, tarihinde Sağlık kategorisinde X tarafından oluşturulan Farenjit Nedir başlıklı konuyu okuyorsunuz. Bu konu şimdiye dek 72 kez görüntülenmiş, 0 yorum ve 0 tepki puanı almıştır...
Kategori Adı Sağlık
Konu Başlığı Farenjit Nedir
Konbuyu başlatan X
Başlangıç tarihi
Cevaplar
Görüntüleme
İlk mesaj tepki puanı
Son Mesaj Yazan X

X

IF Teknik Sorumlu
IF - TeknikAdmin
Katılım
24 May 2020
Mesajlar
1,952
Tepkime puanı
91
Puanları
45

İtibar:

Farenjit, solunum sistemi elemanlarından olan yutağın iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Halk arasında boğaz ağrısı veya boğaz iltihabı olarak da bilinir. Genellikle viral kaynaklı olan bu boğaz hastalığı bazen bakteriler sebebi ile de görülebilir. En sık görüldüğü zamanlar soğuk kış aylarıdır. Özellikle bu kış aylarında birbirleriyle temas halinde olan insanlar arasında hızlı bir şekilde yayılır. Farenjit, bakteri veya virüs kaynaklı olabilir. Kaynağa göre tedavi uygulanır.

Hastalarda genel olarak yutkunurken acı çekme, yüksek ateş, geniz akıntısı ve boğazda ağrı hissi gibi şikayetler olur. Bu şikayetlere sahip insanların vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna görünmesi ve tedavi olması gerekir. Çünkü tedavi gerçekleşmezse hastalık ilerleyebilir. İlerleyen farenjit, solunum yolunu tıkayabilir ya da iltihap ilerlediği için boğazın arka kısmı olan yutakta apse oluşumu meydana gelebilir. Farenjit aynı zamanda kalp romatizması ve böbrek rahatsızlığı gibi nispeten daha ciddi rahatsızlıklara da sebep olabilir.

Farenjit Çeşitleri Nelerdir?

Farenjit ateş, yorgunluk ve boğaz ağrısı gibi şikayetlere sebep olur. Boğaz ve boğazın arkasında bulunan yutak bölgesini tahrişe sebep olan bu hastalık akut farenjit ve kronik farenjit olmak üzere iki farklı gruba ayrılır:

Akut Farenjit

Akut farenjit, hastaların yutkunma güçlüğü çekmesine ve yemek yerken zorlanmalarına neden olur. Aniden ortaya çıkabilir. Ayrıca yüksek ateş de akut farenjiti olan hastaların şikayetleri arasında yer alır.

Kronik farenjit hastanın yaşam şekli, çalıştığı iş ve maruz kaldığı hava sebebiyle oluşabilir; akut farenjitte ise böyle bir durum yoktur. Halk arasında daha çok bilinen farenjit çeşididir. Belirtileri arasında konuşurken ağrı, seste kısıklık, boğazın arka tarafında ve yutakta beyaz ya da gri lekelerin görülmesi, bademciklerde şişme ve kızarıklık sayılabilir.

post_1653687271_22882159516325.png

Akut Farenjit Nedenleri ve Tedavisi

Akut farenjit, genel olarak virüsler sebebiyle oluşur. Sıklıkla nezle ya da soğuk algınlığı gibi hastalıklardan sonra görülür. Herpes virüsü, zona, bel soğukluğu ve difteri gibi ender rastlanan bazı hastalıklar da bu soruna yol açabilir.

Bakteri kaynaklı bir hastalık olduğu için bir an önce tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmezse hem hastanın vücudunda daha riskli bir hale gelir, hem de hastanın temas halinde olduğu insanlar için tehlike arz eden bir pozisyonda olur.

Tedavisi için genel olarak antibiyotikler kullanılır. Bakteri kaynaklı olduğu için belirtilerde azalma ya da yok olma meydana geldiğinde antibiyotiği kesmek yanlıştır. Doktorun önerdiği şekilde, belirtiler geçmişse bile antibiyotik bitene kadar kullanılmaya devam edilmelidir. Aksi takdirde hastalık tekrar nüksedebilir.

Kronik Farenjit

Kronik farenjit, genellikle 4 ile 7 yaş arasında olan çocuklarda görülür. 1 yaşının altındaki bebeklerde görülme olasılığı çok düşüktür. Kronik farenjit, dönemsel olarak sürekli kendini tekrarlar. Bu sorun, mesleki deformasyon olarak da görülebilir. Yani kişinin yaptığı meslek sonucu ya da çalışma ortamı da bu hastalığa neden olabilir.

Tozlu çalışma ortamlarında çalışanlar ve kimyasal maddeleri soluyanlarda kronik farenjite rastlama olasılığı daha fazladır. Aynı zamanda reflü hastalığı ve alerjik riniti olan hastalarda da oldukça yaygın bir şekilde görülür.

Kronik farenjit belirtileri arasında boğazda ağrı, boğazda batma hissi, yutkunmada güçlük çekme ve yüksek ateş gibi belirtiler vardır. Bunların yanında boğazda kaşıntı, boğazda gıdıklanma hissi, seste yorulma, şiddetli öksürük, boğazdaki ağrı sebebiyle baş ağrısı gibi belirtiler de görülebilir.

Bebeklerde kronik farenjit belirtileri, yetişkin insanlardaki belirtilerden daha farklı seyreder. Bebeklerde ateşte ani yükselme, karın ağrısı, sürekli kusma ve sonrasında huzursuzluk varsa mutlaka doktora başvurulması gerekir.

Kronik Farenjit Nedenleri

Kronik farenjit nedenleri
genel olarak şunlardır:

  • Üst solunum yollarında enfeksiyon görülmesi ve bunun sonucunda burun bölgesinde oluşan tıkanıklık,
  • Yeterince nemli ve temiz olmayan havanın uzun süre solunması
  • Yiyeceklerin aşırı sıcak ya da soğuk olarak tüketilmesi
  • Ağız bölgesinde veya dişlerde enfeksiyon olması
  • Aşırı sigara kullanımı
  • Klimalı ortamlarda çok fazla vakit geçirmek
  • Geniz akıntısı
Ayrıca sürekli boğazını temizleyen insanlarda da sıklıkla rastlanır. Boğaz temizlemeyi bir tik haline getirmek kronik farenjiti tetikleyebilir.

post_1653687686_52039549197974.png

Tanı Yöntemleri

Boğazda bir ağrı, kaşıntı ya da acı varsa hastalar, genelde farenjit olduklarını sanırlar. Fakat tek başına boğazdaki bu rahatsızlıklar, farenjit tanısı koymak için yeterli değildir.

Farenjit tanısının konulabilmesi için birden fazla belirtinin aynı anda gözlemleniyor olması gerekir. Farenjit tedavisi için kullanılan ilaçlar, soğuk algınlığı için kullanılan ilaçlara göre daha etkili oldukları için tanı aşaması çok önemlidir.

Farenjit hastalığı olan bir bireyin zaman kaybetmeden tedavi edilmesi gerekir, aksi takdirde durum, hasta için daha kötüye gidebilir. Hastanın farenjiti ilerleyip yaşam kalitesini düşürebilir, solunum yollarının tahrişi sonrasında nefes almada bile güçlükler çekilebilir ya da farenjit, başka hastalıklara neden olabilir. Ayrıca tedavi edilmeyen her hasta, potansiyel bir salgın başlatma adayıdır. Bu da toplumun genelinin tehlikeye atılması anlamına gelir.

post_1653687776_9462214665976.png

Akut veya kronik farenjit teşhisi, hastanın özelinde konulur. Yani hastanın günlük hayatı, çalışma koşulları, günlük beslenmesi, sıvı tüketimi, fiziksel özellikleri, gün içerisinde bulunduğu ortamlar ve bu ortamlardaki nemlilik, temiz hava, toz bulundurma oranları gibi detaylara dikkat edilerek tanı konulur. Bu detaylara hakim olan doktor, sonrasında fiziksel muayene ile birlikte farenjit türüne karar verebilir.

post_1653687829_97817776848750.png

Doktor gerek görürse, bazı durumlarda kan değerlerine bakmak için test yapılabilir. Kan testinin yanında bazen akciğer röntgeni ve kültür-antibiyogram testi de istenebilir. Tanı aşamasının çok daha kesin olması adına bu tarz testler ve röntgenler istenebilir.

Kültür-antibiyogram testi, bir boğaz kültürü testidir. Hastanın boğazına çubuklu bir pamuk sokulur ve bu pamuk boğaza sürtünerek üzerinde sürüntü toplar. Bu sürüntü incelenerek tedavi ve tanı aşamasına yardımcı olması sağlanır.

Farenjit Tedavisi

Akut ve kronik farenjit tedavileri, farklılıklar gösterebilirler. Akut farenjit, enfeksiyon kaynaklı olduğu için tedavi de enfeksiyon tedavisi olur. Bununla beraber boğazdaki ağrıyı dindirmek için ağrı kesiciler kullanılabilir. Yüksek ateş belirtisi gösteren hastalar için ateş düşürücüler de kullanılabilir. Öksürük belirtisini gösteren hastalar için ise öksürük kesici şuruplar ve boğaz gargaraları kullanılabilir.

Kronik farenjitin tedavisi ise akut farenjit tedavisine göre daha zordur. Kronik farenjit dışarıdan bakıldığında çok ciddiye alınması gereken bir hastalık gibi görünmese de vücudun çalışma sistemini komple etkileyen ve hastanın hayat kalitesini düşüren bir hastalıktır.

Kronik farenjit sıklıkla nükseder, tamamen ortadan kaldırılması ise oldukça zordur ve çoğu zaman tamamen iyileştirilemez. Tedaviden olumlu sonuç alınabilmesi için hastaların doktor tavsiyelerine harfiyen uymaları çok önemlidir. Bu hastalık tedavi edilirken hastalığa neden olabilecek farklı hastalıklar varsa onların da tedavi edilmesi gerekir. Bu tarz hastalıklara örnek olarak alerjiler, kemik eğriliği, reflü ve et büyümesi verilebilir. Ayrıca kronik farenjiti olan hastaların tozlu ortamlardan, alkol tüketiminden, sigara tüketiminden ve sigara içilen ortamlardan, kimyasal maddelerden ve temiz olmayan hava solumaktan şiddetle kaçınmaları gerekir.

post_1653688011_15213153306512.png

Viral farenjitlerde ise öncelik, semptomları önlemektir ve bu amaçla hastaya semptomları kesebilecek tedaviler uygulanır. Ayrıca hastalara bol bol istirahat etmeleri, yeteri oranda su içmeleri, ılık ve tuzlu suyla gargara yapmaları, bitki çayları tüketmeleri, düzenli uyumaları ve düzenli beslenmeleri önerilir.

Farenjit Nasıl Geçer?

Farenjitin geçmesi doktorun tedavisine harfiyen uyulmasına bağlı olarak hız kazanır. Farenjit tedavisinde kişinin kendisine iyi bakması çok önemlidir. Çok soğuk ya da çok sıcak gıdaları tüketerek zaten tahriş olmuş boğaz daha da kötü hale getirilebilir. Bu yüzden çok sıcak ve çok soğuk gıdaların tüketiminden kaçınmak gerekir.

Neredeyse bütün hastalıklarda olduğu gibi farenjit tedavisinde de bol sıvı tüketmek çok önemlidir. Vücudun sıvı kaybının minimuma indirilmesi farenjit tedavi sürecini hızlandırır. Hastalar, bol bol su içmelidirler. Ayrıca kolay yenilebilmesi ve sıvı yapısı nedeniyle hastalara ılık çorbalar içmeleri de tavsiye edilir. Özellikle sebze ağırlıklı ve et suyuyla yapılmış çorbalar hastaların kendilerini toparlamasına yardımcı olur.

Sigara dumanı kadar tedaviyi olumsuz etkileyen bir diğer etken de tozlu ve kirli havadır. Hastaların bulundukları ortamın temiz havaya sahip olması önerilir. Farenjit hastalarının kimyasal madde solumaktan şiddetle kaçınmaları gerekir. Ayrıca tozlu ortamlarda bulunmaları da hastaları kötü etkileyecektir. Soludukları hava temiz, tozsuz ve nemli olmalıdır.

Hastalara bol bol dinlenme tavsiye edilir. Fakat kendilerini yormayacak şekilde ufak egzersizlerle vücudu daha dinç tutabilir ve hastalığı daha kolay atlatabilirler. Bunun yanı sıra düzenli beslenmek de oldukça önemlidir. Vücut direnci düşük olduğu için vücudu kendine getirecek şekilde beslenmek gerekir. Beslenirken besin değeri yüksek olan gıdalar, meyve ve sebzeler, et ve et suları bolca tüketilmelidir.

Farenjite Ne İyi Gelir?

Öncelikle bol bol su içilmesi gerekir ve suyun çok sıcak ya da çok soğuk olmamasına özen gösterilmelidir.

Bunun haricinde 8 su bardağı suya 1 tatlı kaşığı tuz eklenerek bir karışım elde edilebilir. Bu karışım ile gün içerisinde birkaç defa gargara yapmak boğazı rahatlatacaktır. Tuzlu su karışımı bazen insanlarda mide bulantısı yapabilir, gargara yaparken bu ihtimalin göz önünde bulundurulması ve gerekli önlemlerin alınması tavsiye edilir.

Solunan havanın nemli tutulması çok önemlidir. Hastalar bulundukları ortamın havasının nemli kalmasını sağlayamadıklarında hava nemlendirici cihazlar kullanmaları tavsiye edilir.

Farenjit vücudu yorgun hissettiren hastalıklardan olduğu için hastalar, bol bol dinlenmelidirler. Vücut kendini iyi hissedene kadar hasta ne kadar dinlenmeye ihtiyaç duyuyorsa o kadar dinlenmelidir. Ağrı ya da yüksek ateş şikayeti olan hastalar eczanelerden reçetesiz satılan ilaçları kullanabilirler.

Eczane ilaçlarının yanında farenjite iyi gelen bitkilerden de yararlanılabilir. Bu bitkisel yöntemler arasında adaçayı vardır. Adaçayı boğazdaki ağrı, acı ve kaşıntı gibi şikayetleri azaltmak için kullanılabilir. Bu amaçla kullanılan spreyler kadar etkili olduğu yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır. Adaçayı antibakteriyel ve antiseptiktir. Bu çay, aktarlardan satın alınabilir ve sıcak suda demlenebilir. Sonrasında ılık olacak seviyeye gelene kadar oda sıcaklığında bekletilmelidir. Ilıyan çay, gargara yapılarak veya doğrudan içilerek boğazı rahatlatabilir. Gargara yapılırken içerisine biraz limon sıkmak da yine boğaza iyi gelecektir. Adaçayı demlendikten sonra içilerek de kullanılabilir. Ada çayı farenjitin boğazda neden olduğu iltihaplanmayı da azaltabilir.

post_1653688294_77700737816863.png

Farenjite iyi gelen bir diğer bitkisel gıda ise çiğ sarımsaktır. Sarımsak da tıpkı adaçayı gibi antiseptiktir. Bakteriyel bir enfeksiyonla savaşırken vücuda yardımcı olabilir ve farenjitin yol açtığı boğaz ağrısını hafifletmeye de katkı sağlar.

Çiğ sarımsak ezildiği zaman ortaya allisin isimli bir bileşik çıkar. Allisin; antibakteriyel, antifungal ve antiviral özelliklere sahiptir. Çiğ şekilde çiğnenen bir sarımsak, boğaz ağrısına çok iyi gelir. Sarımsağı çiğ olarak çiğneyemeyen hastalara ise bir dilim sarımsağı 15 dakika boyunca emmeleri tavsiye edilir. Sarımsak yutmak bazı hastalar için zor olduğu için rendeleme ya da farklı gıdalarla tüketme gibi yöntemler de uygulanabilir.

Farenjit tedavisinde nane de oldukça etkilidir. Nane, siyah çay gibi sıcak suya atılarak demlenir ve içilir. Çok sıcak içilmemesine dikkat etmek gerekir. Boğaz ağrısını hafifletir ve kuru öksürüğü yumuşatır.

Farenjit Bulaşıcı Mıdır?

Farenjit, viral ya da bakteriyel kaynaklı olabilir. Her iki türü de bulaşıcıdır. Farenjite neden olan mikroplar, genellikle burun ve boğazda yaşarlar. Herhangi bir hapşırma ve öksürme durumunda kolayca temas halindeki insanlara ya da havaya bulaşabilir. Özellikle kapalı ortamlarda hastalık sahibi bir birey varsa maske takması gerekir. Aynı havayı soluyan insanlar arasında bulaşma hızı oldukça yüksek olan farenjit, hasta bireyin dokunmuş olduğu nesneler aracılığı ile de diğer insanlara bulaşabilir.

Farenjit Nasıl Önlenir?

Farenjite yakalanmak istemeyen insanların dikkat edebileceği birtakım önlemler vardır. Bu önlemler:

  • Elleri sık sık ve özenle yıkamak
  • Öksürürken ve hapşırırken ağzı ve burnu kol yardımıyla ya da bir peçete yardımıyla kapatmak
  • Hastalığa sahip insanların olduğu ortamlardan uzak durmak. O ortamlardan uzak durma şansı yok ise, özellikle kapalı alanlarda maske ile dolaşmak, hastaların da maske takmasını sağlamak
  • Sigara içmekten ve içilen ortamlardan uzak durmak
  • Tozlu ve kirli havası olan ortamlardan uzak durmak
  • Yeterince nemli havaya sahip olmayan ortamları nemlendirmek
  • Aşırı soğuk ya da aşırı sıcak gıda tüketiminden kaçınmak
  • Çalışma ve yaşam alanlarını sık sık temiz hava girecek şekilde havalandırmak
  • Kimyasal ve tahriş edici maddelerle temastan ve onları solumaktan kaçınmak

Farenjit Nefes Darlığı ve Ateş Yapar mı?

Farenjit, nefes darlığı ve yüksek ateşe neden olabilir. Nefes almada zorluk yaşandığı takdirde zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmeli ve doktor muayenesinden geçilmelidir.

Yüksek ateş görülen durumlarda ateş düşürücüler kullanılabilir. Ateş dinmiyorsa ılık duş alınabilir ya da ıslak bir bezle vücut soğutulmaya çalışılabilir. Yüksek ateşin uzun süreli görüldüğü durumlarda da yine en yakın sağlık kuruluşuna muayene için gidilmesi gerekir.

Farenjitli Hastalar için Önerilen Diyet ve Beslenme Önerileri​

Farenjit hastaları için önerilen diyet ve beslenme önerileri aşağıdaki gibidir:

  • Kan şekerini dengede tutmak için, düzenli ve az miktarda bir şeyler yemek önemlidir. Özellikle, yüksek miktarda karbonhidrat içeren yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
  • İyi bir diyet için düşük yağlı, yüksek protein içeren yiyecekler tercih edilmelidir. Bu yiyecekler arasında et, balık, tavuk, baklagiller ve yumurta gibi proteinler yer alır.
  • Günlük su tüketiminin yeterli olması önemlidir. Su tüketimi, günlük aktivite seviyesi ve iklim şartlarına göre değişir. Farenjitli hastalar için günde en az 8 bardak su tüketimi önerilir.
  • Hastaların özellikle yüksek miktarda lif içeren yiyecekler tüketmeleri önerilir. Lif, kan şekeri seviyesini dengede tutarak, insülin ihtiyacını azaltır. Lifli yiyecekler arasında meyve, sebze ve tam buğday ekmeği yer alır.
  • Hastalar için karbonhidrat tüketiminin kontrol altında tutulması önemlidir. Karbonhidratlar, vücutta glukoz üretir ve bu nedenle farenjitli hastaların karbonhidrat tüketimini doktorları tarafından belirlenen sınırlara uygun olarak yapmaları önerilir.


 
Üst Alt