Sözlük CPO (Chief Philosophy Officer) Nedir?

CPO, Silikon Vadisi tabanlı şirketler tarafından kullanılan yeni bir pozisyon kısaltmasıdır. Açılımı Chief Philosophy Officer olarak geçmektedir. Türkçeye “Baş Felsefe Sorumlusu” olarak çevrilmektedir.

Silikon Vadisi tabanlı firmalar tarafından son zamanlarda yeni bir tabir kullanılmaya başlandı. Bu yeni tabir CPO olarak geçmekte. Açılımı Chief Philosophy Officer olan bu tabir sektörde yer edinmeye başladı. Şirketlere hızlıca yayılan CPO, şirketlerde bir filozof yönetici olmasını baz almakta. Türkçeye baş felsefe sorumlusu olarak çevrilen CPO, bir pozisyon adıdır. Tıpkı CEO ya da CFO gibi üst düzey bir pozisyonu belirtir.



CPO pozisyonunun ortaya çıkmasının ardında çeşitli sebepler yatmaktadır. Şirketlerin ve çalışanların neden bu pozisyona ihtiyaç duyduğu tartışılmaktadır. Pozisyonun hızlıca şirketler arasında yayılmasının nedenleri de oldukça şaşırtıcıdır. CPO pozisyonunun şirketlere çeşitli katkıları bulunmaktadır.

CPO pozisyonu hangi ihtiyaçlardan doğdu?​

Günümüz insanları özellikle pandemiden sonra hayata ve anlama dair sorgulamalarını arttırdılar. Yapılan her şeyde anlam arayışları artık daha da kaçınılmaz oldu. “Yaptığım işin amacı nedir?” gibi sorulara cevap bulunamadığında verimlilik de düşüyor. Çalışanlar bir amaca hizmet etmediklerini düşündüklerinde gerekli motivasyonu kendilerinde bulamıyorlar. Bu durum da çalışan verimliliğini olumsuz yönde etkiliyor. Çalışanların kendilerine bu bağlamda sordukları sorulardan bazıları aşağıda sıralanmıştır:

• Yaptığım işin amacı nedir?
• Yaptığım iş hangi anlama hizmet etmektedir?
• Çalışmalarım sonucunda kendime ne gibi katkılar katıyorum?
• Ahlaki olarak doğru işler yapan bir şirkette mi çalışıyorum?
• Yaptığım iş beni ya da başkalarını mutlu ediyor mu?

Bu gibi soruları kendilerine soran çalışanlar, tatmin edici cevaplar almak istiyorlar. Bu cevaplar alınamadığında ise işe devam etmek istemiyorlar. Veya işlerine çok daha gönülsüz ve verimsiz bir şekilde devam ediyorlar. Bir şirketin başarılı olabilmesi için çalışanlarının mutlu olması gerekir. İşini sevmeyen çalışanlardan oluşan bir şirketin uzun vadede başarıya ulaşması mümkün değildir. Silikon Vadisi tabanlı firma yöneticileri, bu gerçeklerin farkındadırlar. Bu sebeple son zamanlarda çalışan verimliliğindeki genel düşüşün sebeplerini araştırdılar.

Yapılan araştırmalar sonucu birçok çalışanla özel olarak görüşüldü. Farklı şirketlerden alınan veriler ışığında verimlilik düşüş oranları incelendi. Özellikle pandemi sonrasında çalışanlarda bir hayat sorgulaması yaşandığı gözlemlendi. Anlam arayışı içerisinde olan insanlık, anlam ifade etmeyen işlerde çalışmayı artık istemiyor. Maddi kaygılar sebebiyle çalışmak zorunda olanlar ise, verimsiz bir çalışma şekli sergiliyor. Anlam arayışında tatmin olan çalışanların eskisinden çok daha verimli çalıştığı da yine gözlemlendi. Bu da aslında şirketleri herkes tarafından bilinen bir gerçeğe götürdü. “Mutlu çalışan, mutlu şirket” anlayışı yine herkesin aklında yer etti.



Çalışanlarının mutsuzluk içerisinde çalışmasından hoşnut olmayan şirket sahipleri ise duruma el attı. Bundan sonra şirket içindeki anlam arayışından CPO sorumlu olacak. Çalışanların yaptıkları işten zevk alabilmeleri için gereken şartlar CPO tarafından belirlenecek. Daha mutlu iş ortamı ve daha anlamlı iş görevleri verilecek. Bütün bu düzenlemeler ise tercihen felsefe mezunu olan CPOlar tarafından gerçekleştirilecek.

Yeni pozisyonu ilk kez kullanan dev şirketler​

CPO pozisyonunu ilk kez kullanan şirketlere bakıldığında dev isimler göze çarpıyor. Google, Facebook, Skype gibi tüm dünyaya adını duyuran şirketler CPOlarla çalışmaya başladı. Bu dev firmalara bakıldığında hep daha iyisine ulaşma hedefleri olduğu akıllara gelmekte. Bunlar, yapılan işlerin ve sürecin mükemmel olabilmesi için geçmişten beri adımlar attılar. CPO pozisyonu konusunda da ilk adımı yine bu şirketler attılar.

Bu dev firmalar, çalışanlarının daha mutlu ve tatmin olmuş şekilde çalışmasını istiyorlar. Ancak bu şekilde sürecin mükemmel işleyeceğinin farkındalar. CPOlar, çalışanlara bir nevi danışmanlık yapmaktalar. Bu şekilde bir yaşam koçu gibi hayat tavsiyeleri vermekteler. Aynı zamanda bir stratejist gibi iş ile ilgili yönlendirmelerde bulunurlar. Yani aslında çalışanların işlerinin anlamlandırma noktasında mentörlük yaparlar. Diğer yandan ise onların işlerinde daha başarılı olabilmeleri için tavsiyelerde bulunmaktadırlar.

Genellikle felsefe mezunları arasından seçilen CPOların bir önemli görevi daha bulunmakta. Çalışanların anlam arayışı ve iş sorgulamalarında farklı perspektif kazanmaları da CPO görevlerinden. CPOlar sayesinde şirket çalışanları işlerini sorgularken daha farklı açılardan sorgulamalarını yapıyorlar. Yani aslında bir felsefeci gibi olaylara yaklaşmayı öğretmek görevi de CPOlara verilmiş durumda.

Çalışanlara aynı sorunu farklı sorular sorarak çözmeyi öğretmeye çalışıyorlar. Farklı bakış açılarından işe yaklaşma noktasında bir içgörü kazandırmaya çalışıyorlar. Çalışanlardan alınan bilgilerin üst düzey yöneticilere ve şirket sahiplerine iletilmesi de onlar sayesinde oluyor. Böylece alınması gereken aksiyonlar çok daha hızlı bir şekilde alınıyor.

CPO sorumlulukları nelerdir?​

CPO pozisyonu, şimdiden şirketlerin aşırı önem verdiği bir pozisyon haline geldi. Birçok insan bu pozisyonun şirket içi verimliliği artırmak için kilit noktada olduğu düşünmekte. Bu pozisyonda çalışacak olan insanların iletişim ve analiz becerilerinin gelişmiş olması gerekmektedir. Çalışanları ve iş ortamını iyi analiz edebilmesi ve karar alabilmesi gerekir. Aynı zamanda şirketin vizyon, misyon, ürün ve hizmetleri hakkında detaylı bilgiye sahip olması gerekir. Böylece gelecek kararları alınırken hem çalışanlara hem de şirkete uygun ilerler. CPOların sorumluluklarının yer aldığı tablo aşağıda yer almaktadır: